Ý nghĩa tranh vinh quy bái tổ

Tranh đồng vinh quy bái tổ

 
Nước Việt ta từ xưa đã coi trọng chuyện học hành, nếu ai đỗ đạt trong các kỳ thi và trở thành tân thủ khoa thì đều được vua ban cho yến tiệc, mũ áo, cân đai và cho người rước về quê. Đây cũng là dịp để bạn làm cho bố mẹ, người thân, gia đình của mình tự hào vì đã nuôi dạy được một người có ích cho đất nước và làm cho mọi người kính trọng, yêu mến. Khi bạn mang theo danh tân khoa mà bạn đạt được và có người do vua sai để rước bạn về quê thì dân chúng trong tỉnh, làng, xã đều hãnh diện đón bạn cùng với cờ tân khoa. Theo tực xưa thì khi bạn về đến nhà, việc đầu tiên mà bạn làm đó là đến nhà thờ tổ của dòng họ hay đình làng để bái tạ tổ tiên, sau đó là về nhà tạ ơn thầy đã dạy mình và cha mẹ đã có công nuôi mình ăn học. Chính vì vậy mà tranh vinh quy bái tổ càng trở nên đẹp và ý nghĩa. Điều này đúng theo đạo lý của người Việt, đó là:
 
“Công cha, nghĩa mẹ, ơn thầy”

Và đây cũng là truyền thống lâu đời của người Việt. Vinh quy bái tổ cũng trở thành một lễ hội dùng để tôn vinh các tân thủ khoa tại các cuộc thi Đình ngày xưa. Minh chứng rõ nét nhất để thể hiện truyền thống hiếu học từ xưa của người Việt đó chính là 82 bia đá trong số 117 bia được lập để tôn vinh các tân thủ khoa tiến sĩ hiện còn được lưu giữ và bảo tồn tại Văn Miếu Quốc Tử Giám tại Hà Nội.

Hiện nay thì vinh quy bái tổ cũng trở thành đề tài của nhiều loại tranh như tranh thêu chữ thập, tranh lụa, tranh đồng mỹ nghệ,... Cũng với ý nghĩa tranh vinh quy bái tổ là tranh này thường được chọn mua để làm tranh treo tường ở nơi sang trọng trong nhà hay trong nhà thờ của dòng họ với niềm tự hào của gia chủ, tranh cũng đồng thời nhắc nhở, giáo dục và khuyên răn con cháu chăm chỉ học hành.